Kronoloji

Kısa bir Türkiye Kronolojisi, 1945-1975

1945

· 3 Ocak - TBMM, Japonya ile ilişkileri kesmeye karar verdi.

· 23 Şubat - Türkiye-ABD İkili Yardım Antlaşması imzalandı.

· 23 Şubat - Almanya ve Japonya'ya savaş ilanı TBMM'de oybirliğiyle kabul edildi.

· 29 Mayıs - Şükrü Saraçoğlu Hükümeti 7 ret oyuna karşılık güvenoyu aldı. Karşı olanlar Celal Bayar, Adnan Menderes, Refik Koraltan, Fuat Köprülü, Yusuf Hikmet Bayur, Necmettin Sadık Sadak, Recep Peker

· 26 Haziran - Türkiye, Birleşmiş Milletler San Francisco Konferansı'nda Birleşmiş Milletler Antlaşması'nı imzaladı.

· 18 Temmuz - Milli Kalkınma Partisi kuruldu.

· 15 Ağustos - Adnan Menderes ve Fuat Köprülü'nün CHP'den ihraçları üzerine Celal Bayar da, İzmir milletvekilliğinden istifa etti.

· 10 Ekim - Üç Büyükler (ABD, Britanya ve Sovyetler Birliği) Potsdam Konferansı'nda Türkiye ile ayrı ayrı temas etmeye karar verdiler.

· 16 Kasım - UNESCO Anayasası kabul edildi.

· 3 Aralık - Celal Bayar, CHP Genel Sekreterliği'ne gönderdiği kısa bir yazı ile partiden istifa etti.

1946

· 7 Ocak - Demokrat Parti (DP) kuruldu. Yeni partinin 85 maddelik programı yayınlandı.

· 8 Ocak - Parti kurucuları, DP Başkanlığı'na Celal Bayar'ı seçtiler.

· 25 Ocak - İş ve İşçi Bulma Kurumu kuruldu.

· 29 Mart - Türkiye-Irak Antlaşması imzalandı.

· 31 Mayıs - Türkiye'de ilk defa tek dereceli milletvekili seçimi kabul edildi.

· 10 Haziran - TBMM, 2 oya karşı 383 oy ile seçimi yenileme kararı aldı.

· 13 Haziran - Üniversitelere özerklik veren yasa kabul edildi.

· 21 Temmuz - Türkiye Cumhuriyeti tarihinde muhalefetin de katıldığı ilk tek dereceli genel seçim yapıldı: CHP: 396, DP: 61 Bağımsız:7 milletvekili (1946 Türkiye genel seçimleri).

· 5 Ağustos - TBMM açıldı. İsmet İnönü yeniden Cumhurbaşkanı seçildi. Şükrü Saraçoğlu çekildi, Recep Peker yeni kabineyi kurmakla görevlendirildi.

· 7 Eylül - Türk lirası devalüe edildi. Bu olay "7 Eylül Kararı" adıyla anılmaya başlandı.

1947

· 20 Şubat - İş ve işçi sendikaları kuruldu.

· 9 Eylül - Başbakan Recep Peker istifa etti. Hasan Saka, kabineyi kurmakla görevlendirildi.

· 13 Ekim - Hasan Saka kabinesi güvenoyu aldı.

· 1 Kasım - Orgeneral Kazım Karabekir, TBMM Başkanlığı'na seçildi.

· 30 Kasım - CHP VII. Kurultayı'nda partinin yeni tüzüğü kabul edildi. Genel Başkanlığa İsmet İnönü seçildi.

1948

· 8 Haziran - Hasan Saka kabinesi istifa etti.

· 18 Haziran - İkinci Hasan Saka kabinesi kuruldu.

· 19 Temmuz - Millet Partisi kuruldu.

· 10 Aralık - Türkiye, UNESCO üyesi oldu. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Türkiye tarafından imzalandı.

1949

· 14 Ocak - Başbakan Hasan Saka çekildi. Prof. Şemsettin Günaltay, kabineyi kurmakla görevlendirildi.

· 24 Ocak - Şemsettin Günaltay Kabinesi, güvenoyu aldı.

· 13 Nisan - Türk Kadınlar Birliği kuruldu.

· 10 Mayıs - Türk Ocakları yeniden açıldı.

· 1 Haziran - Sümerbank Nazilli Basma Sanayii Müessesesi kuruldu.

· 7 Haziran - İhtiyarlık Sigortası Kanunu kabul edildi.

· 8 Haziran - Milli Savunma Bakanlığı Kanunu kabul edildi.

· 8 Haziran - Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kabul edildi.

· 10 Haziran - Devlet Tiyatrosu Kuruluşu Kanunu kabul edildi.

· 16 Haziran - Emekli Sandığı Kanunu kabul edildi.

· 18 Temmuz - Türkiye, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) dışında bırakıldı.

· 8 Ağustos - Türkiye, Avrupa Konseyi Statüsü'ne katıldı.

1950

· 16 Şubat - Tek dereceli, gizli oy ve açık tasnif esaslarını getiren çoğunluk sistemine dayalı Seçim Kanunu kabul edildi.

· 14 Mayıs - 1950 Türkiye genel seçimleri: Demokrat Parti: 396, Cumhuriyet Halk Partisi: 68, Millet Partisi: 1, Bağımsız: 7

· 22 Mayıs - TBMM, en yaşlı üye Hüseyin Cahit Yalçın başkanlığında IX. Dönem çalışmalarına başladı. Celal Bayar, Cumhurbaşkanlığı'na seçildi. Kabineyi kurmakla Adnan Menderes görevlendirildi.

· 30 Mayıs - Toprak İskan İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

· 2 Haziran - I. Menderes kabinesi kuruldu.

· 16 Haziran - Türkçeleştirilmiş ezanın eskiden olduğu gibi Arapça okunmasına dair kanun kabul edildi.

· 29 Haziran - Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü, hükümetten aldığı talimat üzerine, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Trygve Lie'ye, Türkiye'nin, Güney Kore'ye yardım edeceğini bildirdi.

· 2 Ağustos - Atlantik Paktı'na Türkiye'nin de katılması için çalışmalar yoğunlaştırıldı.

· 16 Eylül - Türkiye, Milletlerarası Ana Trafik Yollarının İnşası Antlaşması'na katıldı.

· 21 Eylül - Takviyeli Türk Tugayı, Kore'ye hareket etti.

· 17 Ekim - Türk Tugayı, Kore'ye ulaştı.

· 4 Kasım - Türkiye, insan haklarını ve ana hürriyetlerini koruma antlaşmasını Roma'da imzaladı.

1951

· 2 Mart - Subayların evlenmesini kısıtlayan kanun kaldırıldı.

· 8 Mart - I. Menderes kabinesi istifa etti.

· 2 Nisan - II. Menderes kabinesi güvenoyu aldı.

· 20 Nisan - Türkiye-Yunanistan Kültür Antlaşması imzalandı.

1952

· 18 Şubat - Türkiye, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'ne resmen katıldı.

· 12 Nisan - Türk Devrim Ocakları kuruldu.

· 5 Mayıs - Kibrit tekeli kaldırıldı.

· 5 Mayıs - Türk-Elen Dostluk Derneği kuruldu.

· 8 Mayıs - Türkiye-Birleşmiş Milletler Teknik Yardım İdaresi, "Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü" Antlaşması imzalandı.

· 12 Mayıs - Türkiye-Japonya Barış Antlaşması imzalandı.

· 28 Ağustos - Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.

· 12 Eylül - Adapazarı Şeker Fabrikası'nın temeli atıldı.

1953

· 21 Ocak - Türkiye petrollerinin işletilmesiyle ilgili olarak ilk anlaşma bir Amerikan şirketiyle yapıldı.

· 22 Ocak - Türkiye Milliyetçiler Derneği kapatıldı.

· 31 Ocak - Türk Tabipleri Birliği Kanunu yürürlüğe girdi.

· 14 Şubat - Yeni Balkan Antlaşması, Ankara'da imzalandı.

· 28 Şubat - Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında üçlü dostluk antlaşması Ankara'da imzalandı.

· 21 Mart - Eski Alman Elçiliği binası sahiplerine teslim edildi.

· 24 Mart - Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü kuruldu.

· 24 Nisan - NATO Konseyi, Balkan Paktı'nı onayladı.

· 5 Mayıs - Milli Koruma Kanunu yürürlükten kaldırıldı.

· 18 Mayıs - TBMM, Balkan Paktı'nı oybirliğiyle onayladı.

· 28 Mayıs - Kore'de 28-29 Mayıs Vegas Çatışması'nda Türk tugayından 155 kayıp verildi.

· 31 Ekim - Devrekani Hidroelektrik Santralı hizmete açıldı.

· 10 Kasım - Mustafa Kemal Atatürk'ün naaşı Ankara Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabrinden alınarak Anıtkabir'deki ebedi istirahatgahına bırakıldı.

1954

· 3 Ocak - Sümerbank Bez Fabrikası işçilerinin yardım sandığında biriken 1,5 milyon lira ile Türkiye'nin ilk işçi bankası İşçi Kredi Bankası kuruldu.

· 15 Ocak - Türkiye Vakıflar Bankası kuruldu.

· 18 Ocak - Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu kabul edildi.

· 27 Ocak - Köy Enstitüleri kapatıldı.

· 27 Ocak - Millet Partisi, Ankara Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kapatıldı.

· 2 Mayıs - 1954 Türkiye genel seçimleri: DP: 502, CHP: 31, CMP: 5, Bağımsız: 3

· 14 Mayıs - Celal Bayar, yeniden Cumhurbaşkanlığı'na seçildi. Adnan Menderes, kabineyi kurmakla görevlendirildi ve güvenoyu aldı.

· 23 Haziran - Türkiye-ABD Vergi Muafiyetleri Antlaşması imzalandı.

· 23 Eylül - Ulus Gazetesi başyazarı Hüseyin Cahit Yalçın, 79 yaşında 26 ay hapis cezasına mahkûm oldu.

· 15 Aralık - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı kuruldu.

· 19 Aralık - Türkiye-Avrupa Kültür Antlaşması imzalandı.

1955

· 17 Ocak - Yakın ve Ortadoğu Çalışma Enstitüsü açıldı.

· 24 Şubat - Bağdat'ta Türkiye ile Irak arasında karşılıklı işbirliği antlaşması (CENTO) imzalandı. Pakta sonra Britanya, Pakistan ve İran üye olarak katıldı. ABD de gözlemci gönderdi.

· 3 Mart - Türkiye, Yunanistan ve Yugoslavya arasında Parlamentolararası Konsey kuruldu.

· 18 Mart - Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Hüseyin Cahit Yalçın'ın cezasını, Anayasa'nın kendisine tanıdığı yetkiye dayanarak kaldırdı.

· 30 Mart - Britanya, Türkiye-Irak Paktı'na katıldı.

· 1 Nisan - Kıbrıs'ta (EOKA) tedhiş hareketi başladı.

· 15 Nisan - TPAO petrol arama izni aldı.

· 3 Mayıs - Türk-Amerikan Atom Antlaşması imzalandı.

· 20 Mayıs - Karadeniz Teknik Üniversitesi, 6594 sayılı kanunla Trabzon'da kuruldu. KTÜ, Türkiye'nin İstanbul ve Ankara illeri dışında kurulan ilk üniversitesidir.

· 10 Haziran - İstanbul Hilton Oteli açıldı.

· 22 Haziran - NATO üyesi devletler arasında atomla ilgili bilgi alışverişi antlaşması Paris'te imzalandı.

· 1 Temmuz - Pakistan, Türkiye-Irak Paktı'na (CENTO) katılacağını açıkladı.

· 5 Ağustos - Avrupa Para Antlaşması imzalandı.

· 29 Ağustos - Kıbrıs Konferansı, Londra'da toplandı.

· 6-7 Eylül - 6-7 Eylül Olayları; Selanik'te Atatürk'ün evine bomba atıldığı haberi üzerine İstanbul, İzmir ve Ankara'da masumane bir şekilde başlayan protesto gösterileri ve yürüyüşü tahrip ve yağmacılığa döndü. İstanbul'da yaşayan öncelikle Rumlar olmak üzere azınlıklara ait işyerleri, konutlar ve ibadethaneler yağmalandı. Bu üç şehirde sıkıyönetim ilan edildi.

· 10 Eylül - İçişleri Bakanı Namık Gedik istifa etti.

· 11 Ekim - İran, Bağdat Paktı'na girdi.

· 29 Kasım - Adnan Menderes kabinesi istifa etti. Yeni kabineyi kurmakla Menderes görevlendirildi.

· 8 Aralık - IV. Menderes kabinesi kuruldu ve güvenoyu aldı.

· 20 Aralık - Hürriyet Partisi kuruldu.

1956

· 6 Şubat - Şekerbank kuruldu.

· 1 Mart - İstanbul Belediyesi ve Valiliği birbirinden ayrıldı.

· 8 Nisan - Seyhan Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete açıldı.

· 25 Nisan - Tuzla Jeep Montaj Fabrikası açıldı.

· 7 Haziran - Yeni Basın Kanunu kabul edildi.

· 26 Ekim - Türkiye, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu statüsüne katıldı.

1957

· 25 Ocak - Danıştay'a ilk kez iki kadın üye seçildi: Nezahat Martı ve Şükran Esmerer.

· 11 Şubat - Gazeteci Metin Toker tutuklanarak cezaevine girdi. Metin Toker, Demokrat Parti (DP) İstanbul Milletvekili ve eski Devlet Bakanı Mükerrem Sarol ile Akis dergisi arasındaki davadan hapis cezasına çarptırılmıştı Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanıİsmet İnönü, "Damadımın tutuklanması haberine üzülmedim, bu şerefli bir mahkümiyettir" dedi.

· 27 Mayıs - Demokrat İzmir gazetesi 1 ay süreyle kapatıldı.

· 31 Mayıs - Bakırköy Derbi Lastik Fabrikası hammadde yokluğundan kapandı, 720 işçi işsiz kaldı.

· 30 Haziran - Sanayi Bakanlığı kuruldu.

· 6 Temmuz - Hükümet, İstanbul Gazeteciler Sendikası'nı bir süre için kapattı.

· 27 Ekim - 1957 Türkiye genel seçimleri: DP: 424, CHP: 178, CMP: 4, HP: 3

· 5 Kasım - Vatan Partisi Genel Başkanı Dr. Hikmet Kıvılcımlı tutuklandı.

· 28 Kasım - Hürriyet Partisi fesih kararı aldı. CHP ile güçbirliğine karar verdi.

· 12 Aralık - Türkiye, Birleşmiş Milletleri uyardı; Yunanistan tezi kabul edilirse Kıbrıs'ta iç savaş çıkabilir.

1958

· 27 Ocak - Kıbrıs'ta Britanya askerleri, Türklere karşı ilk kez silah kullandı.

· 7 Mart - Akis dergisi toplatıldı; derginin satışı sekiz saat sonra serbest bırakıldı.

· 11 Mart - Türkiye "Mısır, Suriye ve Yemen" devletlerinin oluşturduğu Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni tanıdı.

· 9 Nisan - CHP'nin yayın organı Ulus gazetesi üçüncü kez kapatıldı. Kapatmaya, Ankara Milletvekili Bülent Ecevit'in bir yazısı yol açtı.

· 30 Nisan - Et sıkıntısını gidermek için Yeni Zelanda'dan koyun eti dışalımı yapıldı.

· 2 Haziran - Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü'nün demecine yayım yasağı getirildi ve hakkında soruşturma açıldı.

· 7 Haziran - İstanbul, Beyazıt Meydanı'nda Büyük Kıbrıs Mitingi yapıldı.

· 14 Haziran - Türk Hükümeti, Britanya'nın Kıbrıs planını kabul etmedi.

· 19 Temmuz - Nükleer silah taşıyan Amerika Birleşik Devletleri uçakları İncirlik Üssüne indi.

· 1 Ağustos - İstanbul'da işçiler Türk Demir Döküm Fabrikasını işgal etti.

· 4 Ağustos - Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) baskısıyla, Cumhuriyet tarihinin en yüksek devalüasyonu yapıldı. 1 ABD Doları 2,8 Türk Lirası'ndan 9 TL'ye çıktı. Devalüasyon oranı yüzde 221 idi.

· 1 Ekim - Britanya'nın hazırladığı ve Türkiye'nin kabul etmemiş olduğu yeni Kıbrıs planı uygulanmaya başladı.

· 12 Ekim - Başbakan Adnan Menderes yurttaşlardan "Vatan cephesi" kurmalarını istedi.

· 17 Kasım - Erzurum Atatürk Üniversitesi açıldı.

1959

· 10 Ocak - Türkiye Öğretmenler Bankası T.A.Ş. kuruldu.

· 11 Şubat - Zürih Antlaşması imzalandı. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla ilgili madde ve belgeler, Türkiye ile Yunanistan arasında tespit edildi.

· 17 Şubat - Başbakan Adnan Menderes'i Londra'ya götüren THY'nin Viscount Vickers tipi SEV adlı uçağı, Londra'nın Gatwick Havaalanı yakınlarında düştü. Menderes'in yaralı olarak kurtulduğu kazada, uçakta bulunan 21 kişiden 14'ü yaşamını yitirdi.

· 19 Şubat - Kıbrıs konusunda Londra Antlaşması imzalandı. Türkiye-Britanya-Yunanistan-Kıbrıs Türk ve Rum cemaat temsilcileri, Londra Antlaşması'nı imzalamak suretiyle Zürih Antlaşması'na katıldılar.

· 1 Mayıs - Uşak'ta, muhalefet lideri İsmet İnönü'nün başına taş atıldı.

· 26 Mayıs - Türkiye-ABD Atom Enerjisi İşbirliği Antlaşması imzalandı.

1960

· 28 Nisan - İstanbul ve Ankara'da meydana gelen olaylar üzerine her iki şehirde de sıkıyönetim ilan edildi.

· 28 Nisan - İstanbul Üniversitesi'nde Demokrat Parti aleyhine gösteriler başladı.

· 29 Nisan - Ankara-İstanbul üniversiteleri bir ay süre ile kapatıldı.

· 2 Mayıs - NATO Bakanlar Konseyi İstanbul'da toplandı ve birtakım olaylı gösteriler yapıldı.

· 3 Mayıs - Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel, yazılı olarak hükümeti uyardı.

· 5 Mayıs - Ankara, Kızılay'da gösteri yürüyüşleri yapıldı.

· 27 Mayıs - 27 Mayıs Darbesi; Demokrat Parti (DP) iktidarını deviren Türk Silahlı Kuvvetleri iktidarı ele aldı. TBMM feshedildi, darbeyi planlayan ve icra eden 37 düşük rütbeli subay ve Emekli Orgeneral, Cemal Gürsel'in oluşturduğu Millî Birlik Komitesi (MBK) ülke yönetimini üstlendi. DP İçişleri Bakanı Dr. Namık Gedik, tutuklu bulunduğu Harp Okulu penceresinden atlayarak intihar etti.

· 12 Haziran - Milli Birlik Komitesi'nin (1) sayılı kanunu ile, Anayasa'nın bazı maddeleri kaldırıldı ve bu suretle TBMM feshedildi. TBMM'nin bütün hak ve yetkileri, geçici anayasa gereğince Milli Birlik Komitesi'ne verildi.

· 4 Temmuz - Siyasi partilerin ocak ve bucak merkezleri kapatıldı.

· 12 Temmuz - Celal Bayar, vatana hıyanet suçundan, Yüce Divan'a verildi.

· 24 Temmuz - Basın Ahlak Yasası yürürlüğe girdi.

· 15 Ağustos - Zürih ve Londra Antlaşmalarına dayanılarak, Kıbrıs'ın bağımsızlığı yürürlüğe girdi.

· 16 Ağustos - Zürih ve Londra Antlaşmaları gereğince Kıbrıs'ta bulunacak Türk alayı, Kıbrıs'a çıktı. Türkiye'nin ilk Kıbrıs büyükelçisi Emin Dırvana, yeni görevine başladı.

· 26 Eylül - Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada'da, bel kemeriyle intihara teşebbüs etti.

· 29 Eylül - Demokrat Parti, Ankara 4. Asliye Mahkemesi kararıyla kapatıldı.

· 14 Ekim - Yassıada Yargılamaları başladı.

· 27 Ekim - İleride 147'ler olarak adlandırılacak 147 öğretim üyesi görevlerinden alındı.

1961

· 6 Ocak - MBK ve Temsilciler meclisi'nden oluşan Kurucu Meclis çalışmalara başladı.

· 14 Ocak - Memleketçi Cumhuriyet Partisi kuruldu.

· 11 Şubat - Adalet Partisi, Cumhuriyetçi Mesleki Islahat Partisi, Çalışma Partisi, Memleketçi Parti, Mutedil Liberal Parti, Türkiye İşçi Partisi kuruldu.

· 13 Şubat - Yeni Türkiye ve Düstur partileri kuruldu.

· 1 Nisan - 27 Mayıs 1960 Darbesi'nden sonra siyasi faaliyetler serbest bırakıldı.

· 27 Mayıs - T.C. Anayasası, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyenin 260 oyu ile kabul edildi.

· 9 Temmuz - 1961 Türkiye anayasa referandumu; Halk oylamasında Anayasa'ya yüzde 61.7 oranında "evet" oyu çıktı.

· 15 Eylül - Yassıada Yargılamaları kararları açıklandı. Celâl Bayar, Adnan Menderes, TBMM eski başkanı Refik Koraltan, eski dışişleri bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski maliye bakanı Hasan Polatkan başta olmak üzere 15 sanık ölüm cezasına, 402 sanık ömür boyu hapse ya da başka ağır hapis cezalarına çarptırıldı. 135 sanık aklanırken beş sanığın da davası düştü. Milli Birlik Komitesi, idam cezalarından yalnızca Menderes, Zorlu ve Polatkan'ın cezalarını onayladı.

· 16 Eylül - Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan hakkında verilen ölüm cezası, İmralı Adası'nda yerine getirildi. Adnan Menderes başarısız bir intihar teşebbüsünde bulundu.

· 17 Eylül - Adnan Menderes hakkında verilen ölüm cezası, İmralı Adası'nda yerine getirildi.

· 15 Ekim - 27 Mayıs Darbesi'nden sonra ilk milletvekili ve senato seçimler yapıldı. Milletvekili; CHP: 173, AP: 158, CKMP: 54, YTP: 65, Senato: AP: 71, CHP: 36, YTP: 27, CKMP: 16.

· 25 Ekim - Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gerçekleştirdiği darbeden 17 ay sonra, TBMM, Orgeneral Cemal Gürsel tarafından açıldı.

· 26 Ekim - Orgeneral Cemal Gürsel Türkiye'nin 4. Cumhurbaşkanı seçildi.

· 10 Kasım - İsmet İnönü, kabineyi kuramkla görevlendirildi.

· 20 Kasım - İnönü, CHP-AP koalisyon kabinesini kurdu.

1962

· 18 Ocak - 147'lerin üniversiteye dönmeleri kabul edildi.

· 22 Şubat - 22 Şubat 1962 ayaklanması; Ankara'da Harp Okulu Komutanı Albay Talat Aydemir ve arkadaşları, hükümete karşı darbe düzenlediler ama, olay kısa sürede bastırıldı, katılan subaylar emekliye sevk edildi.

· 15 Haziran - Millet Partisi kuruldu.

· 27 Ağustos - Amerika Barış Gönüllüleri Türkiye Bürosu kuruldu.

1963

· 1 Ocak - Bakanlar Kurulu otomobil ve lüks eşya ithalini yasakladı.

· 11 Ocak - TBMM'de komünizmle mücadele amacıyla bir komisyon kuruldu.

· 1 Şubat - Middle East Airlines'a ait Vickers Viscount tipi yolcu uçağı Ankara üzerinde, Türk Hava Kuvvetlerine ait C-47 Skytrain tipi askeri uçakla çarpıştı. İki uçaktaki toplam 17 personel ile uçakların düştükleri noktalarda 87 kişi hayatını kaybetti.

· 7 Mart - Anayasa Mahkemesi, iş Kanunu'ndaki grev yasağını iptal etti.

· 19 Mart - İlk Ordu Pazarı hizmete girdi.

· 25 Mart - 22 Mart'ta sağlık nedenleriyle tahliye edilen eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın serbest bırakılması tepkilere yol açınca cezasının ertelenmesine ilişkin karar kaldırıldı. Ankara, İstanbul ve Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde gösteriler yapıldı. 27 Mayıs'a karşı tutum kınandı.

· 27 Mart - Ankara'da Adalet Partisi Genel Merkezi tahrip edildi.

· 28 Mart - Celal Bayar tekrar tutuklandı.

· 21 Nisan - "Genç Kemalistler Ordusu" adlı bir örgüte bağlı beş subay tutuklandı.

· 20-21 Mayıs - 20 Mayıs 1963 ayaklanması; Talat Aydemir ikinci kez darbe girişiminde bulundu.

· 21 Mayıs - Ankara, İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi.

· 13 Haziran - 1459 Harp Okulu öğrencisinin duruşması Ankara'da başladı.

· 24 Temmuz - Sendikalar Kanunu ile Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu çıktı.

· 5 Eylül - 20 Mayıs 1963 ayaklanmasına katılanlar için Mamak Askeri Mahkemesi karar verdi. Talat Aydemir ve arkadaşları idam cezasına çarptırıldı.

· 12 Eylül - Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık antlaşması imzalandı.

· 14 Eylül - Ömür boyu hapse mahkûm eski Demokrat Parti Milletvekili Zeki Erataman tedavi gördüğü hastaneden kaçtı. Daha sonra Erataman'ın Yunanistan'a iltica ettiği açıklandı.

· 31 Ekim - Askeri Yargıtay, Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer'in idamını onayladı.

· 7 Kasım - Türkiye'deki ilk yasal grev Bursa'da başladı. Belediye Otobüs İşletmesi'nde çalışan 222 işçi greve çıktı. İşçiler Motorlu Taşıt İşçileri Sendikası üyesiydiler.

· 17 Kasım - 1963 Türkiye yerel seçimleri; İstanbul Belediye Başkanlığı'na CHP'li Haşim İşcan, Ankara Belediye Başkanlığına CHP'li Halil Sezai Erkut, İzmir Belediye Başkanlığına AP'li Osman Kibar seçildi.

· 2 Aralık - Hükümet ortakları Yeni Türkiye Partisi (YTP) ile Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) yerel seçimlerde oylarının düştüğü gerekçesiyle hükümetten çekildiler. İsmet İnönü başbakanlık görevinden istifa etti.

· 11 Aralık - Millî Güvenlik Kurulu kuruldu.

· 14 Aralık - İsmet İnönü, 3. defa hükümeti kurmakla görevlendirildi.

· 25 Aralık - İsmet İnönü, bağımsız milletvekilleriyle yeni kabineyi kurdu.

· 27 Aralık - Türkiye'nin çeşitli yerlerinde Kıbrıs için mitingler yapıldı.

1964

· 4 Ocak - İsmet İnönü başbakanlığında kurulan 28. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti güvenoyu aldı.

· 15 Ocak - Kıbrıs konulu III. Londra Konferansı başladı.

· 31 Ocak - 15 Ocak günü Kıbrıs sorununu görüşmek üzere toplanan III. Londra Konferansı 19 günlük çalışmanın ardından bir sonuç alınamadan dağıldı.

· 4 Şubat - 20 Mayıs 1963 ayaklanmasının sanıklarından Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Osman Deniz ve Erol Dinçer'in ölüm cezaları Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onaylandı.

· 15 Şubat - Londra'da toplanan Türkiye, Yunanistan ve Britanya arası konferansın sonuç vermemesi üzerine Britanya, Birleşmiş Milletler'e başvurdu.

· 21 Şubat - Başbakan İsmet İnönü'ye başarısız bir suikast girişimi yapıldı.

· 1 Mart - Milli Birlik Komitesi'nden çıkarıldıktan sonra Ottawa Büyükelçiliği danışmanlığına atanmış olan 14'lerden Orhan Kabibay, yurda dönüşünde tutuklandı.

· 16 Mart - TBMM, Kıbrıs'a gerektiğinde müdahalede bulunmak için İnönü Hükümeti'ne izin verdi.

· 21 Nisan - Fener Rum Patriği Vekili Emilyanos ve Metropolit Canavaris Türk uyruğundan çıkarılarak sınır dışı edildi. Yunanistan, Kıbrıs'taki askeri birliğini, Birleşmiş Milletler Barış Gücü emrine vermeyi kabul etti.

· 15 Mayıs - Karasuları Kanunu kabul edildi. Bu kanun ile Türk karasuları 6 deniz miline çıkarıldı.

· 20 Mayıs - İstanbul Teknik Üniversitesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi dışında, üniversite ve yüksek okullara girişte merkezi sınav sistemi getirildi.

· 5 Haziran - ABD Başkanı Lyndon Johnson, Başbakan İsmet İnönü'ye sert uyarılar içeren bir mektup gönderdi. Mektupta Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) silahlarını kullanarak Kıbrıs'a çıkarma yapamayacağını bildirdi (Johnson Mektubu).

· 5 Haziran - Adalet Partisi Genel Başkanı Ragıp Gümüşpala öldü.

· 7 Haziran - 26 ilde kısmi senato seçimleri yapıldı. AP 31, CHP 19, bağımsızlar 1 senatörlük elde etti.

· 22 Haziran - Başbakan İsmet İnönü ABD Başkanı Lyndon Johnson ile Kıbrıs sorununu görüştü. İnönü "Türkiye barışçıdır, ancak adalete dayanmayan barış uzun ömürlü olamaz" dedi.

· 24 Haziran - Kıbrıs bunalımı sonrası Yunan uyruklu 295 kişi Türkiye'den sınır dışı edildi.

· 25 Haziran - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Talat Aydemir ile Fethi Gürcan hakkındaki idam cezalarını onayladı.

· 5 Temmuz - 20 Mayıs 1963 ayaklanmasının başı Albay Talat Aydemir idam edildi.

· 7 Temmuz - Metin Erksan'ın yönettiği Susuz Yaz filmi 14. Uluslararası Berlin Film Festivali'nde "Altın Ayı" ödülünü kazandı.

· 8 Temmuz - Batman’da 1200 petrol işçisi greve başladı.

· 8 Temmuz - Bakanlar Kurulu Yunanistan uyruklu 203 kişinin daha sınır dışı edilmesine karar verdi.

· 16 Temmuz - Kıbrıs'ta Rumlar, St. Hilarion (Girne) Kalesi'ni zorlamaya başladılar. Kıbrıs Türkleri için ölüm-kalım savaşı başladı. NATO Ankara ve Atina'yı uyardı: "Türkiye - Yunanistan görüşmeleri başlamazsa askeri yardımlar dondurulur."

· 7 Ağustos - Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı jet uçakları, Kıbrıs üzerinde ihtar uçuşu yaptı.

· 8 Ağustos - Kıbrıs'ta Rumlar genel hücuma geçince, Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı jet uçakları Kıbrıs üzerinde uçmaya ve askeri hedefleri bombalamaya başladı. Bir Türk uçağı düştü ve pilotu Yzb. Cengiz Topel hayatını kaybetti.

· 27 Ağustos - Türkiye'de ilk Amerikan aleyhtarı gösteri Ankara'da yapıldı.

· 28 Ağustos - Ankara'da Amerikan aleyhtarı ikinci miting yapıldı.

· 29 Ağustos - Ankara, İstanbul ve İzmir'de, Kıbrıs konusunda büyük yürüyüşler ve mitingler yapıldı.

· 5 Ekim - Türk Hükümeti, Kıbrıs'ta Rumların yarattığı tehlikeli durum dolayısıyla Birleşmiş Milletler'e başvurdu.

· 30 Ekim - Sovyetler Birliği, Kıbrıs'ta iki toplumun varlığını kabul etti.

· 7 Kasım - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, ömür boyu hapse mahkûm eski cumhurbaşkanı Celal Bayar'ı affetti.

· 22 Kasım - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel'in başkanlığında toplanan liderler, rejimin korunması hususunda anlaştılar.

· 27-29 Kasım - Adalet Partisi II. Kongresi'nde Süleyman Demirel başkan seçildi.

· 8 Aralık - İstanbul Berec Pil Fabrikası'nda 1000 işçi greve başladı.

1965

· 10 Ocak - 150 kişilik bir grup, İstanbul'da TİP idarecilerinin toplantılarını bastı.

· 22 Ocak - Yeni Seçim Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Yeni Seçim Kanunu milli bakiye sistemini ve birleşik oy pusulası kullanımını öngörüyor.

· 11 Şubat - Yeni Adana gazetesi Dünya Basın Barış Ödülü'nü kazandı.

· 13 Şubat - 1965 yılı bütçesi reddedilince, Başbakan İsmet İnönü istifa etti.

· 4 Mart - Ürgüplü kabinesi güvenoyu aldı.

· 9 - 12 Mart - Zonguldak, Kozlu'da kanlı grev olayları; Zonguldak Kozlu'daki Ereğli Kömür İşletmesi'nde çalışan maden işçileri, Türk-İş ve hükümetin kanunsuz saymasına rağmen greve gittiler. İşçilerin direnişi çatışmaya dönüştü; açılan ateş sonucunda iki işçi öldü,15 jandarma yaralandı,14 kişi gözaltına alında Olayların radyodan verilmesi hükümet kararıyla durduruldu.

· 30 Mart - Eski Milli Birlik Komitesi üyeleri, 14'lerden Alpaslan Türkeş, Muzaffer Özdağ, Dündar Taşer, Rıfat Baykal ve Ahmet Er Osman Bölükbaşı'nın lideri olduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'ne (CKMP) katıldılar

· 31 Mart - Birleşmiş Milletler tarafından Kıbrıs'a arabulucu olarak gönderilmiş Galo Plaza'nın, Türk görüşü ve anlaşmalar aleyhine olan raporu açıklandı.

· 19 Nisan - Fener Rum Patrikhanesi başta olmak üzere, bütün azınlık kurumlarının denetlenmesine karar verildi.

· 15 Mayıs - Ereğli Demir Çelik İşletmeleri tesisleri hizmete açıldı.

· 1 Haziran - Atina'da Yunanistan-Türkiye ile ikili görüşmeler başladı.

· 8 Haziran - Özel Öğretim Kurumları Kanunu kabul edildi.

· 8 Haziran - Memur sendikalarına ilişkin esasları düzenleyen Devlet Personeli Sendikaları Kanunu da kabul edildi.

· 28 Haziran - Toplum polisine tam otomatik tabanca ve zırhlı araçlar verilmesi kararlaştırıldı

· 6 Temmuz - Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Kanunu kabul edildi.

· 14 Temmuz - Devlet Memurları Kanunu kabul edildi.

· 16 Temmuz - Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Komünizmle Mücadele Derneği fahri başkanlığından ayrıldı. Sonraki gün, Adalet bakanlığı dernekle ilgili soruşturma başlattı.

· 17 Temmuz - Senaryosunu Vedat Türkali'nin yazdığı, Ertem Göreç'in yönettiği Karanlıkta Uyananlar filmi yasaklandı.

· 31 Temmuz - Alpaslan Türkeş Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi genel başkanlığına seçildi.

· 19 Ağustos - Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun, (Türk-İş) işçi düşmanı olarak gördüğü milletvekillerinin listesini yayımladı ve listedeki milletvekillerine oy verilmemesini istemesi üzerine siyasi polis Türk-İş genel merkezini aradı.

· 10 Ekim - 1965 Türkiye genel seçimleri: AP: 240, CHP: 134, MP: 31, YTP: 19, Bağımsızlar: 1, TİP: 14, CKMP: 11.

· 23 Ekim - Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel kabinesini kurmakla görevlendirildi.

· 11 Kasım - I. Demirel Hükümeti güvenoyu aldı.

· 17 Kasım - Devlet Tiyatrosu'nda grev başladı. Grev, iki gün sonra sona erdi.

· 28 Kasım - Ankara'da 38 öğretim üyesi, bir bildiriyle Amerika'nın Vietnam politikasını eleştirdiler.

· 2 Aralık - Ankara'da hava kirliliği tehlikeli boyutlarda: Bilim çevreleri, , Ankara'da 20 yıl yaşayan birinin kanser riskinin çok yüksek olduğunu açıkladı.

· 17 Aralık - Fikir Kulüpleri Federasyonu kuruldu.

· 18 Aralık - Türkiye, Birleşmiş Milletler'in Kıbrıs'a müdahalede bulunulmayacağı kararını kabul etmedi ve Zürih ve Londra Antlaşmalarının uygulanacağını kesin olarak ilan etti.

1966

· 10 Ocak - İzlenecek Kıbrıs politikasının esasları tespit edilmek üzere 11 büyükelçi Ankara'ya çağrıldı.

· 12 Ocak - Fikir suçlarının da af kapsamına alınması istendi. 19 Temmuz günü Meclis'ten çıkan Af Kanunu'nda 141. ve 142. madde "suçluları" af kapsamı dışında bırakıldı. Vergi ve döviz kaçakçılığı suçları da af kapsamına alınmıştı.

· 13 Ocak - Hürriyet gazetesi ABD Başkanı Lyndon Johnson'ın 1964'te, eski Başbakan İsmet İnönü'ye yazdığı mektubu yayımladı.

· 18 Ocak - Af Kanunu tasarısının kapsamını yetersiz bulan Ankara Cezaevi'nin bin tutuklusundan büyük bir çoğunluğu isyan etti. İsyanda 3 kişi öldü, 18 kişi yaralandı. İstanbul Üsküdar Toptaşı Cezaevi'nde 260 mahkûm açlık grevine başladı.

· 25 Ocak - Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu Türkiye'nin dikkatini çekti; enflasyon hızla artıyor.

· 31 Ocak - Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası'nda 2400 işçi greve başladı.

· 7 Şubat - İzmir Kula ve Yün Mensucat Fabrikası'nda 70 gündür süren greve polis müdahale etti; 25 işçi, 4 gazeteci, 8 er ve13 polis yaralandı.

· 5 Mart - Sanayi Bakanı Mehmet Turgut hakkında Meclis soruşturması isteyen ve Başbakan Demirel'in Türkiye temsilcisi olduğu Morrison firmasına, gümrüksüz ithal edilen Ereğli Demir Çelik Fabrikaları'nın mallarının ve araçlarının verildiğini iddia eden Adalet Partisi Aydın Milletvekili Reşat Özarda partisinden ihraç edildi

· 12 Mart - Yazar Orhan Kemal ile Türkiye İşçi Partisi Fatih İlçe Başkanı Mehmet Şahin hücre çalışması ve komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle tutuklandılar.

· 26 Mart - Başbakanlığın isteği üzerine Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nde toplanan sağlık kurulu "Cemal Gürsel'in görevine devam edemeyeceğini" belirten iki rapor düzenledi.

· 28 Mart - Kontenjan senatörü Cevdet Sunay, Türkiye'nin 5. Cumhurbaşkanı seçildi.

· 7 Mayıs - Parlamento tarihinde ilk defa polis TBMM'de arama yaptı.

· 7 Temmuz - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Anayasa'nın 97'nci maddesinde yazılı sebeplere dayanarak Celal Bayar'ı affetti.

· 14 Eylül - Eski Cumhurbaşkanı Orgeneral Cemal Gürsel öldü.

· 24 Eylül - İsmet İnönü, CHP İstanbul İl Kongresi'nde "ortanın solunu" açıkladı.

· 17 Ekim - Birlik Partisi kuruldu.

· 24 Ekim - Bülent Ecevit, CHP Genel Sekreteri seçildi.

· 12 Kasım - Ankara'da Türk-İş ve bazı öğrenci kuruluşları tarafından "Amerika'yı Protesto" mitingi düzenlendi.

· 13 Kasım - Adana'da Amerikalı erlerin kadınlara sarkıntılık ettikleri iddiaları ile galeyana gelen halk, Amerikan binalarını tahrip etti.

· 14 Aralık - Türk Donanması, olası bir harekat için Akdeniz'e açıldı. Kıbrıs'a silah sevki, Güvenlik Konseyi'ne getirildi. Kıbrıs'a silah satan Çekoslovak Hükümeti sert bir nota ile uyarıldı. Çekler sevkiyatı durdurdu.

· 19 Aralık - Koç Grubunca üretilen, ilk Türk otomobili "Anadol" satışa sunuldu.

1967

· 4 Ocak - 490 km uzunluğundaki Batman-İskenderun Petrol Boru Hattı açıldı.

· 24 Ocak - Üniversite öğrencileri, Türkiye Milli Talebe Federasyonu'na karşı tutumu protesto ettiler Ankara'da bir miting düzenlediler Türkiye Milli Talebe Federasyonu 19 Ocak günü polis tarafından mühürlenmiş, 21 Ocak günü de beş yöneticisi tutuklanmıştı.

· 27 Ocak - Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.

· 6 Şubat - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.

· 13 Şubat - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) kuruldu.

· 30 Nisan - Cumhuriyet Halk Partisi 4. Olağanüstü Kurultayı'nda kabul edilen "Ortanın Solu" siyasetine karşı çıkan Kayseri Milletvekili Prof. Dr. Turhan Feyzioğlu'nun liderliğini yaptığı 33 milletvekili ve 15 senatör partiden istifa etti.

· 12 Mayıs - Güven Partisi kuruldu.

· 17 Mayıs - İmam-hatip okullarını bitirenlere üniversitelere girme hakkı tanındı.

· 2 Haziran - Yeni Türkiye Partisi'nin Adalet Partisi'ne katılması için prensip kararı alındı.

· 5 Haziran - Altı Gün Savaşı'nın başlamasıyla Türk Silahlı Kuvvetleri alarma geçti.

· 24 Haziran - İstanbul'da üniversite öğrencileri Amerikan 6. Filosu'nun İstanbul Limanına gelişini protesto ettiler.

· 21 Temmuz - Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Çetin Altan'ın dokunulmazlığı kaldırıldı.

· 25 Temmuz - Anayasa Mahkemesi sosyalizmin Anayasa'ya aykırı olmadığına karar verdi.

· 2 Ağustos - Anayasa Mahkemesi Çetin Altan'ın dokunulmazlığını kaldırma kararını iptal etti.

· 25 Ağustos - 3 gün süren 1. Olağanüstü Kongrede, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS), Fakir Baykurt'u genel başkan seçti.

· 1 Eylül - Türkiye'deki Kıbrıslı mücahitler ve öğrenciler hükümeti protesto ettiler. İçişleri Bakanı Faruk Sükan protestocuları sınır dışı etmekle tehdit etti.

· 16 Eylül - Türkiye İşçi Partisi'nin düzenlediği ve desteklediği Doğu Mitingleri'nin ilki Diyarbakır'da yapıldı.

· 7 Ekim - İstanbul Limanı'nda demirleyen 6. Filo'ya ait denizciler, miting yüzünden Dolmabahçe rıhtımına çıkamadılar.

· 1 Kasım - Rum polisi, Kıbrıs Türk toplumu liderlerinden Rauf Denktaş'ı adaya gizlice girerken yakaladı ve tutukladı.

· 7 Kasım - İstanbul Teknik Üniversitesi öğrencileri özel yüksek okulları protesto için boykota başladı.

· 17 Kasım - Kıbrıs'ta durumun gerginleşmesi üzerine, TBMM'de 18 saat süren gizli görüşme yapıldı. Hükümete, Silahlı Kuvvetleri kullanma yetkisi verildi.

· 28 Kasım - Kıbrıs'ta gerginlik yeniden arttı. Türk Deniz Kuvvetleri Kıbrıs karasularına girdi ve geri döndü.

· 29 Kasım - Yunanistan, Kıbrıs hakkındaki Türk koşullarını kabul etti. Buhran giderildi. Yunan Ordusu'nda alarm kaldırıldı. Türk jetleri, Kıbrıs'ta Makarios'un sarayı üzerinde uçtu.

· 14 Aralık - Yunan kralı Roma'ya kaçtı. Darbe harekatına katılan bir tümgeneral, Türkiye'ye sığındı.

· 29 Aralık - Kıbrıs'ta geçici Türk yönetimi ilan edildi.

1968

· 10 Ocak - Ankara'da Dördüncü Sanayi Kongresi toplandı. Kongre'de "yabancı sermaye" konusu tartışıldı.

· 20 Ocak - Türkiye, Yunanistan'daki askeri rejimi tanıyan ilk ülke oldu.

· 6 Şubat - Zonguldak ve Kozlu'da 10.000 maden işçisi işbaşı yapmadı. Ertesi gün Zonguldak'ta 7000 işçi Maden İşçileri Sendikası'nı bastı; polis işçilere karşı cop ve göz yaşartıcı bomba kullandı.

· 25 Şubat - İstanbul Taksim Meydanı'nda "İkinci Uyanış Mitingi" yapıldı. Mitingin amacı Türkiye İşçi Partisi milletvekillerine Meclis'te yapılan saldırıyı kınamaktı.

· 3 Mart - İstanbul'da "Şahlanış Mitingi" yapıldı. Mitingde tekbir getirilerek, "Yaşasın ordumuz, İslamiyettir yolumuz" sloganı atıldı.

· 8 Nisan - Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde öğrenciler rektörlük binasını işgal etti.

· 14 Mayıs - Üniversite öğrencileri "NATO'ya Hayır" haftası başlattılar; 106 öğrenci gözaltına alındı.

· 2 Haziran - Yerel seçimler, Cumhuriyet Senatosu ve milletvekili ara seçimleri yapıldı.

· 3 Haziran - Türkiye'nin tek dereceli seçimle işbaşına gelen ilk kadın Belediye Başkanı CHP'li Leyla Atakan, İzmit Belediye Başkanlığı'nı kazandı.

· 11 Haziran - Ankara Hukuk Fakültesi öğrencileri fakülteyi işgal ettiler.

· 12 Haziran - İstanbul Hukuk Fakültesi öğrencileri fakülteyi işgal ettiler.

· 13 Haziran - Üniversitelerde reform yapılmasını isteyen Ankara ve İstanbul üniversiteleri öğrencileri fakülteleri işgal ve boykot olayları bütün üniversite ve yüksek okullara yayıldı, yer yer silahlı çatışmalar da başladı.

· 17 Haziran - İTÜ ve Maçka Teknik Okulu işgal edildi.

· 22 Haziran - Üniversite olayları TBMM'ye götürüldü.

· 3 Temmuz - Boğaziçi Köprüsü projesi Freeman Fox and Partners adlı İngiliz firmasına ihale edildi.

· 4 Temmuz - İşçiler İstanbul Kazlıçeşme'deki Derby Lastik Fabrikasını işgal etti. İşgal 5 gün sürdü.

· 17 Temmuz - Amerikan 6. Filosu'nun İstanbul ziyareti sırasında yapılan karşı gösteriler kanlı olaylara dönüştü. Polis İstanbul Teknik Üniversitesi Yurdu'nu bastı, 53 öğrenci ve 4 polis yaralandı.

· 18 Temmuz - ABD 6. Filo askerlerini denize atma iddiasıyla 30 öğrenci tutuklandı. İstanbul Teknik Üniversitesi rektör, dekan ve senato üyeleri tutuklamaları protesto ederek istifa etti.

· 19 Temmuz - Savcılık, 6. Filo olayları sonrası, öğrenci yurduna girmesi ve öğrencilerin cop ve sopalarla yaralanması üzerine polisler hakkında soruşturma başlattı.

· 23 Temmuz - Konya'da İslamcı bir grup, Öğretmenler Lokali'ni, Yeni Konya gazetesini, Türkiye İşçi Partisi merkezini tahrip etti; 16 kişi tutuklandı.

· 24 Temmuz - Polisin İstanbul Teknik Üniversitesi Yurdu'nu bastığı sırada dövdüğü gençlerden Hukuk Fakültesi öğrencisi Vedat Demircioğlu sekiz gün komada kaldıktan sonra yaşamını yitirdi.

· 25 Ağustos - Koç Grubu'na bağlı Setur A.Ş., Diners Club kredi kartı ile alışverişi Türkiye'ye getirdi.

· 30 Ağustos - Irak eski Cumhurbaşkanı Abdül Rahman Arif, eşi ve çocuklarıyla yerleşmek üzere Türkiye'ye sığındı.

· 9 Eylül - İşçiler, İstanbul'da Kavel Kablo Fabrikasını işgal etti. İşgal bir gün sürdü.

· 17 Eylül - Mihri Belli 5 yıl hapse mahkûm oldu. Mihri Belli komünizm propagandası yapmaktan yargılanıyordu.

· 4 Ekim - Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ve İdari İlimler Fakültesi'nde boykot başladı.

· 13 Ekim - 167 kişilik ilk Türk işçi kafilesi Avustralya'ya uğurlandı.

· 25 Kasım - CIA eski istasyon şefi, Amerika'nın yeni Türkiye Büyükelçisi Robert Commer'in Türkiye'ye gelişi İstanbul Yeşilköy'de protesto edildi. Protestoculardan Deniz Gezmiş, Rahmi Aydın, Mustafa Zülkadiroğlu, Toygun Erarslan ve Mustafa Gürkan tutuklandı.

· 12 Aralık - Türk Silahlı Kuvvetleri içinde oluşturulduğu ileri sürülen "Milli Devrim Ordusu" adlı gizli bir örgütle ilişkileri olduğu iddiasıyla 5 tabii senatörün (Sezai Okan, Şükran Özkaya, Mucip Ataklı, Ekrem Acuner ve Suphi Karaman) dokunulmazlığı kaldırıldı.

· 19 Aralık - Piyanist İdil Biret Paris'te dünyanın ünlü beş virtüözüyle konser verdi.

· 26 Aralık - İstanbul Üniversitesi, öğrenci hareketleri nedeniyle süresiz olarak kapatıldı

1969

· 6 Ocak - ABD Büyükelçisi Robert Komer'in makam arabası Orta Doğu Teknik Üniversitesi bahçesinde yakıldı.

· 9 Ocak - Orta Doğu Teknik Üniversitesi bir ay süre ile tatil edildi. Danıştay kararı durdurdu.

· 11 Ocak - İstanbul'da, Cevizli Singer Fabrikası'nda polislerle işçiler çatıştı.

· 19 Ocak - Amerikan Büyükelçisi Robert Komer istifa etti.

· 8 Şubat - Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nin adı Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirildi ve genel başkanlığa da Alparslan Türkeş seçildi.

· 11 Şubat - İstanbul Limanı'na gelen Amerikan 6. Filosu'nu protesto amacıyla üniversiteli gençlerin yaptığı protesto gösterilerinde yaralananlar öldü.

· 15 Şubat - 6. Filo, İzmir ve Trabzon'da protesto edildi.

· 16 Şubat - İstanbul'da Kanlı Pazar olarak adlandırılan 6. Filo'yu protesto mitingi yapıldı. Olaylarda 2 kişi öldü.

· 26 Şubat - 6. Filo ziyaretleri iptal edildi.

· 10 Mart - Anadolu Ajansı çalışanları greve çıktı.

· 8 Nisan - İstanbul Üniversitesi öğrencileri, rektörlük binasını işgal ettiler.

· 10 Nisan - Ankara'da Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri, binayı işgal ettiler.

· 12 Nisan - Orta Doğu Teknik Üniversitesi ekim ayına kadar kapatıldı.

· 24 Nisan - Kooperatifler Kanunu kabul edildi.

· 29 Nisan - Arsa Ofisi Kanunu kabul edildi.

· 2 Mayıs - NATO-İş sendikasına bağlı 300 işçi İzmir'de Amerikan Executor gemisini işgal ederek tahliyeyi durdurdu.

· 7 Mayıs - Yargıtay Başkanı İmran Öktem'in cenaze töreninde çıkan olayları protesto için için Ankara'da Hukukçular Yürüyüşü yapıldı.

· 14 Mayıs - Eski Demokrat Partililerin siyasi haklarının iadesi için çalışacağını açıklayan CHP lideri İsmet İnönü ile Celal Bayar 24 yıl aradan sonra görüştüler.

· 17 Mayıs - İstanbul Toptaşı Cezaevi'nde 500 mahkûm af isteğiyle açlık grevine başladı.

· 1 Haziran - Öğrenciler altı fakülteyi işgal etti. İstanbul Üniversitesi kapatıldı. Savcılık, üniversitede arama yaptı.

· 5 Haziran - İstanbul Üniversitesi 15 saat işgal edildi.

· 9 Haziran - İstanbul Üniversitesi'nde sınavlar yapılamadı. Polis-öğrenci çatışmaları oldu. İstanbul Üniversitesi Senatosu süresiz kapatma kararı aldı. Danıştay kararı durdurdu.

· 11 Haziran - Ankara'da öğrenci hareketleri başladı.

· 20 Haziran - Ege Üniversitesi süresiz tatil edildi.

· 29 Haziran - Celal Bayar, Hürriyet gazetesinde, "Başvekilim Adnan Menderes" başlıklı seri yazısını yayınlamaya başladı.

· 3 Temmuz - Türkiye'deki Amerikan üslerinin mülkiyeti Türkiye'ye geçti.

· 25 Temmuz - Samsun Cezaevi'nde 800'e yakın mahkûm ayaklandı. Jandarma ateş açtı: 1 ölü, 9 yaralı.

· 5 Ağustos - İstanbul Silahtarağa Demir Döküm Fabrikası'nda beş günden beri sürdürülen grev, işçi-polis çatışmasına döndü.

· 15 Ağustos - Orta Doğu Teknik Üniversitesi, öğretime tekrar açıldı.

· 16 Eylül - Türk Hava Yolları'nın Viscount tipi SEÇ uçağı Sofya'ya kaçırıldı.

· 19 Eylül - İstanbul Işık Mühendislik ve Mimarlık Özel Yüksek Okulu'nda öğrenci çatışması. 1 öğrenci öldü.

· 23 Eylül - Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğrencisi Taylan Özgür İstanbul'da polis kurşunuyla öldü. Aynı gün öğrenci lideri Deniz Gezmiş tutuklandı.

· 29 Eylül - Ereğli Demir Çelik İşletmeleri greve başladı.

· 12 Ekim - 1969 Türkiye genel seçimleri; AP:256 , CHP:143, GP:15, Bağımsız:13, MP:6, MHP:1, BP:8, TİP:2 YTP:6.

· 2 Kasım - Süleyman Demirel yeni kabinesini kurdu.

· 4 Kasım - Cumhuriyet Senatosu 27 Mayıs 1960'da siyasi hakları ellerinden alınan eski Demokrat Partililerin haklarını iade etti.

· 8 Aralık - İstanbul Yıldız Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi'ndeki çatışmalarda 1 öğrenci öldü.

· 12 Kasım - Moskova'ya giden Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Sovyetler Birliği'ni ziyaret eden ilk Türk cumhurbaşkanı oldu.

· 14 Aralık - Yıldız Mimarlık Akademisi'nde bir öğrenci daha öldü. Cenazesi Ankara'ya nakledildi. Törende olaylar çıktı.

· 15 Aralık - Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) ve İlkokul Öğretmenleri Sendikası'nın (İLK-SEN) ortaklaşa düzenledikleri dört günlük öğretmen boykotu başladı. Hükümet, TRT'ye yayın yasağı koydu.

· 16 Aralık - Boğaziçi Köprüsü'nün inşaatını gerçekleştirecek firmayı seçmek için açılan ihaleyi de Alman Hochtief AG ve İngiliz Cleveland Bridge and Engineering Company firmalarının oluşturduğu konsorsiyum kazandı.

· 19 Aralık - 6. Filo'ya bağlı 5 savaş gemisinin İzmir'e gelmesiyle şehirde protesto olayları başladı.

· 20 Aralık - İstanbul Yıldız Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi kapatıldı.

· 29 Aralık - İstanbul, Topkapı'daki Gamak Elektrik Motorları Yapım Fabrikası'nda polis işçilere saldırdı; Şerif Aygül adlı işçi öldürüldü, 28 kişi yaralandı.

1970

· 16 Ocak - Bakanlar Kurulu kararıyla 90 gün ertelenen Deniz-Taşıt-İş Sendikası'nın İstanbul Şehir Hatları İşletmesi'ndeki grevi saat 06:00'da başladı. İstanbul'da hayat felce uğradı.

· 26 Ocak - Necmettin Erbakan ve 17 arkadaşı Milli Nizam Partisi'ni kurdu.

· 14 Şubat - 1970 Bütçesi reddedilince Başbakan Süleyman Demirel istifa etti. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Demirel'i yeni kabineyi kurmakla görevlendirdi.

· 20 Şubat - Boğaziçi Köprüsü'nün inşaatı başladı.

· 4 Mart - Yüksek Denetleme Kurulu Hacı Ali Demirel'e satılan Devlet Demiryolu arsaları için soruşturma açtı. Üç gün sonra Yüksek Denetleme Kurulu'nun sekiz üyesi görevden alındı. Kurul üyeleri Danıştay'a başvurdu, kurul üyelerinden beşi Danıştay kararıyla görevlerine döndü.

· 15 Mart - Süleyman Demirel başkanlığındaki 32. hükümet Meclis'ten güvenoyu aldı.

· 18 Mart - Ankara ve İstanbul'da öğrenci hareketleri. İstanbul'da bazı Amerikan şirketleri tahrip edildi.

· 21 Mart - Sosyal Demokrasi Dernekleri Federasyonu'nun Ankara'da, Tandoğan Meydanı'nda düzenlediği mitingde olaylar çıktı.

· 24 Mart - Adana Cezaevi'nde 900 hükümlü ve tutuklu cezaevi yönetimine karşı isyan başlattı.

· 6 Nisan - İstanbul Üniversitesi, meydana gelen çarpışma olayları nedeniyle süresiz olarak kapatıldı.

· 8 Nisan - Ermeniler, Beyrut'ta, Türk Haftası'nın açılışını önlediler.

· 13 Nisan - Ülkü Ocakları'na bağlı "Komandolar" adlı bir grup Ankara Tıp Fakültesi'ne bastı. Bir askeri hekim öldürüldü. Olyların büyümesi üzerine bazı fakülteler kapatıldı.

· 25 Nisan - El Al Havayollarının İstanbul bürosuna bomba atıldı.

· 22 Mayıs - Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'ne bağlı Basın ve Yayın Yüksek Okulu'na baskın yapıldı. Bir öğrenci öldü. Senato, üniversiteyi 3 gün süre ile kapatma kararı aldı.

· 29 Mayıs - Ankara'da, toplum polisleri, personel tasarısının tazminatları kaldıracağı yolundaki kararı protesto etmek için forum düzenlediler ve göreve çıkmadılar.

· 1 Haziran - Ankara'da Anayasa Mitingi yapıldı.

· 11 Haziran - TBMM'de Sendikalar Kanunu'nda değişiklik yapılması Türkiye İşçi Partisi'nin 4 milletvekili dışında 230 oyla kabul edildi. Yasada yapılan değişiklikler kısa adı DİSK olan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun faaliyetlerini kısıtlamayı amaçlıyordu. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu 15 Haziran'da eylem kararı aldı.

· 14 Haziran - Personel Reform Kanunu tasarısındaki aksaklıkları protesto için Türk-Persen, Ankara'da büyük bir protesto yürüyüşü düzenlendi.

· 15 Haziran - DİSK'e bağlı işçiler, TBMM'deki Sendikalar Kanunu tasarısını geri aldırmak için çeşitli işyerlerinde işi durdurdular.

· 15-16 Haziran - 15-16 Haziran Olayları; İstanbul'un Anadolu Yakası'nda işçilerin büyük yürüyüşü sonunda 3 kişi öldü, çok kişi yaralandı. İstanbul ve Kocaeli'de 1 ay süreyle sıkıyönetim ilan edildi. Gece sokağa çıkma yasağı kondu.

· 26 Haziran - Başbakan ve Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e muhalif 26 milletvekili partiden ihraç edildi.

· 3 Temmuz - CHP 20. Kurultayı Ankara'da toplandı. İsmet İnönü, Kurultay'da ilk defa oy kullanmadı.

· 23 Temmuz - Bursa Cezaevi'ndeki ayaklanmada savcı 4 saat rehin tutuldu.

· 9 Ağustos - Cumhuriyet tarihinin 3. devalüasyonu yapıldı; 1 ABD Doları 9 TL'den 15 TL'ye çıkartıldı.

· 21 Ağustos - Ankara'da Hukuk ve Dil ve Tarih-Coğrafya fakülteleri sağcı "komandolar" tarafından işgal edildi.

· 22 Ağustos - Yapı İşçileri Sendikası Genel Başkanı Necmettin Giritlioğlu öldürüldü. Necmettin Giritlioğlu Aliağa Rafinerisi'ndeki grevi yönetiyordu.

· 25 Ağustos - 18 şeker fabrikasında 21 bin işçi grevde.

· 10 Eylül - ABD'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi TBMM'de reddedildi.

· 12 Ekim - Ankara'da Hacettepe Üniversitesi işgal edildi.

· 15 Ekim - Aeroflot'un 244 sefer sayılı uçuşu; Batum'dan Sohum'a gitmekte olan Sovyet Aeroflot hava yollarına ait Antonov An-24 tipi bir yolcu uçağı Litvanya asıllı Pranas Brazinskas ve Algerdas Brazinskas adlı baba-oğul tarafından zorla Trabzon Havalimanı'na indirildi.

· 15 Ekim - İstanbul'da kolera salgını olduğu açıklandı.

· 25 Ekim - Genel nüfus sayımı, 35.666.549.

· 26 Ekim - SSCB Hükümeti, Amerikan uçağının sınırı geçmesinden ötürü Türkiye ve ABD'yi protesto etti.

· 13 Kasım - Adana'da Bossa ve Paktaş fabrikaları işgal edildi. Emniyet kuvvetleri güçlükle boşalttı.

· 16 Kasım - 9 eğitim enstitüsünde öğrenciler boykota başladılar.

· 17 Kasım - İstanbul Üniversitesi'nin Fen ve Edebiyat fakülteleri basıldı. Sağ-sol çatışmaları yüzünden üniversite kapandı.

· 24 Kasım - Ankara'da emniyet kuvvetleri Ülkü Ocağı'nda büyük çapta arama yaptı.

· 27 Kasım - Dünyada üçüncü, Avrupa'da ikinci büyük opera binası olan, İstanbul Kültür Sarayı, Cadı Kazanı adlı oyunun temsili sırasında bütünüyle yandı.

· 5 Aralık - Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nda çıkan olaylarda Hüseyin Arslantaş adlı bir öğrenci başından vurularak ağır yaralandı. Beş gün sonra yaşamını yitirdi.

· 10 Aralık - İstanbul'da sekiz fakülte kapatıldı. Vurularak ölen öğrencinin cenazesi büyük tören ve olaylar içinde Ankara'ya götürüldü.

· 18 Aralık - Demokratik Parti, Adalet Partisi'nden kopan 26'ların çekirdek olmasıyla kuruldu.

· 20 Aralık - Türkiye'de kapıcılar sosyal sigorta kapsamına alınmak için yürüyüş yaptılar.

· 24 Aralık - İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğrenciler tarafından işgal edildi.

1971

· 10 Ocak - 500'ü aşkın mülki amir hükümeti protesto için eylem kararı aldı.

· 12 Ocak - Anayasa Mahkemesi özel yüksek okulların Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi.

· 18 Ocak - İstanbul Teknik Üniversitesi'nde polis-öğrenci çatışması oldu.

· 20 Ocak - Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) süresiz olarak kapatıldı.

· 29 Ocak - Güven Partisi adını Milli Güven Partisi olarak değiştirdi.

· 12 Şubat - TOFAŞ otomobil fabrikası Bursa'da törenle açıldı.

· 20 Şubat - Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğrencileri, Hacettepe Yurdu Olayı'nı protesto için, Ankara-Eskişehir yolunu trafiğe kapattılar.

· 1 Mart - Batman'da 3 bin işsiz rafineriyi işgal etti.

· 4 Mart - Ankara'da dört Amerikalı asker, Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) adlı bir örgüt tarafından kaçırıldı.

· 5 Mart - ODTÜ'de güvenlik kuvvetleri aramak yapmak istedi. Çatışmalarda 1 jandarma ve 1 öğrenci yaşamını yitirdi.

· 9 Mart - 9 Mart 1971 darbe teşebbüsü

· 9 Mart - Güvenlik kuvvetlerinin denetimi altındaki ODTÜ'de Mütevelli Heyeti'nin Akademik Konseyi feshetmesi üzerine Rektör Erdal İnönü görevinden istifa etti.

· 9 Mart - Başsavcılık Milli Nizam Partisi'nin (MNP) kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

· 12 Mart - 12 Mart Muhtırası; Parlamento ve hükümetin süregelen tutum, görüş ve icraatının yurdu anarşi, kardeş kavgası, sosyal ve ekonomik huzursuzluk içine soktuğunu gören Türk Silahlı Kuvvetleri adına Genelkurmay Başkanı Org. Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Faruk Gürler, Deniz Kuvvetleri Komutanı Celal Eyiceoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur imzalarını taşıyan bir muhtırayı, Cumhurbaşkanlığı'na, Cumhuriyet Senatosu ve TBMM başkanlıklarına verdiler. Ültimatom niteliğindeki bu muhtıra, bu tarihten sonra, "12 Mart Muhtırası" olarak Türk siyasi tarihinde adlandırıldı. Muhtıranın radyolardan okunmasından dört saat sonra Başbakan Süleyman Demirel istifa etti.

· 16 Mart - Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan, Sivas'a bağlı Gemerek'te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandılar.

· 19 Mart - Nihat Erim, kabineyi kurmakla görevlendirildi.

· 23 Mart - Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş'in arkadaşları Hüseyin İnan ve Mehmet Nakipoğlu yakalandı.

· 7 Nisan - Nihat Erim kabinesi güvenoyu aldı.

· 22 Nisan - İstanbul, gece sabaha kadar askeri ve sivil ekipler tarafından arandı.

· 27 Nisan - Dev-Genç, Doğu Kültür Ocakları ve Ülkü Ocakları kapatıldı. İstanbul'da siyasi toplantılar Sıkıyönetim Komutanlığınca yasaklandı. Ankara'da gece sokağa çıkma yasağı başladı.

· 28 Nisan - Sıkıyönetim Türkiye Büyük Millet Meclis'inde kabul edildi. Cumhuriyet ve Akşam gazeteleri 10 gün süreyle kapatıldı.

· 1 Mayıs - Ankara'da grev ve lokavt yasaklandı, 22 dernek kapatıldı.

· 10 Mayıs - Sıkıyönetim yasasında değişiklik yapıldı. Gözaltı süresi 30 güne çıkarıldı.

· 13 Mayıs - Sıkıyönetim mahkemelerinde duruşmalar başladı.

· 17 Mayıs - İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Ephraim Elrom kaçırıldı ve öldürüldü. Büyük çapta tutuklamalar yapıldı (Balyoz Harekâtı).

· 20 Mayıs - Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) kuruldu.

· 21 Mayıs - Anayasa Mahkemesi, Milli Nizam Partisi hakkında "laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması" prensiplerine aykırı olduğu gerekçesiyle kapatma kararı aldı.

· 23 Mayıs - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı arama-tarama için cumartesi gece yarısından pazar günü saat 15:00'e kadar sokağa öıkma yasağı koydu. 25 bin polis ve asker İstanbul'u taradı.

· 12 Haziran - Cumhuriyet Başsavcılığı Türkiye İşçi Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.

· 24 Haziran - Anayasa Mahkemesi, İstanbul'da şekercilik yapan Hasan Turan adlı bir vatandaşın Genel Başkanı olduğu Türkiye İleri Ülkü Partisi'ni kapattı.

· 29 Haziran - Türkiye'de haşhaş ekimi yasaklandı.

· 16 Temmuz - Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu (THKO) liderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan ve arkadaşlarının yargılanması başladı.

· 20 Temmuz - Anayasa Mahkemesi Türkiye İşçi Partisi'ni (TİP) kapattı.

· 23 Temmuz - Yılmaz Güney'in Umut filmi Fransa'daki Grenoble Festivali'nde Büyük Jüri Ödülü'nü aldı. Filmi, izin almadan yurtdışına gönderdiği için Güney hakkında dava açılmıştı.

· 26 Temmuz - ODTÜ yeniden öğretime açıldı.

· 27 Temmuz - Türkiye-Ortak Pazar Geçici Ticaret Anlaşması imzalandı

· 5 Ağustos - Türkiye-Çin Halk Cumhuriyeti resmen tanıdı. Ankara'da bulunan Çin Cumhuriyeti (Tayvan) elçilik mensupları, Ankara'dan ayrılmaya başladılar.

· 10 Eylül - Boğaziçi Üniversitesi açıldı.

· 9 Ekim - Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkûm edildi.

· 3 Aralık - "Reformların yapılmasına imkan kalmadığı" gerekçesiyle 11 bakanın toplu olarak istifası üzerine Nihat Erim Hükümeti çekildi.

· 5 Aralık - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Nihat Erim'i yeniden kabineyi kurmakla görevlendirdi.

· 11 Aralık - II. Nihat Erim kabinesi kuruldu.

1972

· 23 Ocak - İstanbul'da sabah saat 03:00'ten, akşam 18:00'e kadar sokağa çıkma yasağı kondu. "Fırtına 1" tatbikatı adı altında kent genelinde 512.000 ev arandı.

· 8 Şubat - Türkiye'de haşhaş ekiminin yasaklanmasından sonra ABD tazminat vermeye başladı.

· 11 Mart - Genelkurmay Başkanlığı, yayınladığı bir tebliğ ile, "Anarşist eylemlere katıldıkları ve Maltepe Garnizonu'ndan kaçanlara yardım ettiklerinden", hepsi küçük rütbeli olmak üzere 57 subay ile 11 astsubayı ordudan ihraç etti.

· 11 Mart - İpraş Rafinerisi, Caltex yetkilileri tarafından hükümete devredildi.

· 27 Mart - Ünye Radar Üssü'nde görevli üç İngiliz teknisyen kaçırıldı. Kaçıranlar Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın cezalarının kaldırılmasını istediler. Niksar'ın Kızıldere köyünde, güvenlik kuvvetleri tarafından sarılan eylemciler, üç İngiliz teknisyenini öldürdüler. Eylemcilerden biri sağ (Ertuğrul Kürkçü), diğerleri ölü olarak ele geçti (Kızıldere Olayı).

· 22 Nisan - Ana muhalefet partisi CHP'de anlaşmazlık yüzeye çıktı.

· 29 Nisan - Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Suat Hayri Ürgüplü'yü yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi.

· 2 Mayıs - "Boğaziçi" yolcu uçağı, 4 silahlı eylemci tarafından Sofya'ya kaçırıldı.

· 4 Mayıs - Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Kemalettin Eken'e, Ankara'da suikast yapıldı. 1 saldırgan ölü, diğeri yaralı olarak ele geçti.

· 5 Mayıs - İsmet İnönü, birer saat ara ile üç kalp spazmı geçirdi.

· 6 Mayıs - Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan hakkında verilen idam cezaları sabaha karşı Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi'nde yerine getirildi.

· 7 Mayıs - CHP Olağanüstü Kurultayı'nın ikinci gününde Genel Başkanlığa Bülent Ecevit seçildi.

· 8 Mayıs - İsmet İnönü, CHP liderliğinden istifa etti.

· 13 Mayıs - Suat Hayri Ürgüplü kabinesi kuruldu. Cumhurbaşkanı Sunay yeni kabineyi onaylamadı ve Ürgüplü istifa etti.

· 14 Mayıs - CHP Özel Kurultayı, Bülent Ecevit'i Parti Genel Başkanı seçti.

· 15 Mayıs - Milli Savunma Bakanı Ferit Melen, kabineyi kurmakla görevlendirildi.

· 20 Temmuz - Giresun'un Dereli ilçesine bağlı (İkisu) Orman İşletmesi'nde bakkalık yapan Necati Güven, 500 bininci işçi olarak törenle Almanya'ya uğurlandı.

· 4 Eylül - Cumhuriyetçi Parti kuruldu.

· 19 Ekim - Adalet Partisi Büyük Kongresi Ankara'da toplandı. VI. Kongre'de Süleyman Demirel yeniden Başkan seçildi.

· 22 Ekim - İçinde 78 kişi bulunan, sabah saat 07:18'de Ankara'ya hareket eden THY'nin "Truva" adlı Boeing 707 tipi uçağı, silah zoru ile Sofya'ya kaçırıldı. Uçak ve yolcular 38 saat sonra 23 Ekim 1972'de serbest bırakıldılar.

· 31 Ekim - Konya'dan İstanbul'a giden motorlu trenle bir iş katarının çarpışması sonunda 38 yolcu öldü. 45'i ağır 90 yolcu yaralandı.

· 5 Kasım - İsmet İnönü, Cumhuriyet Halk Partisi'nden ve Malatya Milletvekilliği'nden istifa etti.

· 16 Kasım - İsmet İnönü, "İlk Tabii Senatör" oldu.

· 19 Kasım - Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi kuruldu.

· 22 Kasım - Millet Partisi Genel Başkanı Osman Bölükbaşı, sağlık durumundan dolayı görevinden çekildi.

· 2 Aralık - Yeni Dernekler Kanunu yürürlüğe girdi.

1973

· 3 Ocak - Suriye'den kaçak olarak Türkiye'ye giren 9 terörist ile güvenlik kuvvetleri çarpıştı. 1 onbaşı, 2 köylü öldü, 1 yüzbaşı, 2 er ve 3 vatandaş yaralandı. Arama Nur Dağları'nda sürdürüldü.

· 9 Ocak - 10 Ocak Geleneksel Gazeteciler Bayramı, başkanın basın özgürlüğü ile ilgili sözleri nedeniyle, Türkiye Gazeteciler Sendikası tarafından iptal edildi.

· 28 Ocak - Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir, 77 yaşında Mıgırdıç Yanıkyan adlı bir Ermeni tarafından öldürüldü.

· 9 Şubat - TBMM, Güvenlik Mahkemesi kurulmasını öngören Anayasa değişikliği ile ilgili maddeyi kabul etmedi. 15 Şubat 1973'te yapılan ikinci toplantıda üç oy farkıyla kabul edildi.

· 14 Şubat - Ermeniler, Marsilya'da "Ermeni Soykırımı Anıtı" diktiler. Türkiye durumu ve Fransa'yı protesto etti.

· 26 Mart - İstanbul'un iki yakasını birleştiren Boğaziçi Köprüsü, karşılıklı bağlandı.

· 6 Nisan - 1973 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi; Emekli Oramiral Kontenjan Senatörü Fahri Korutürk, seçim sonunda, 13 Mart'tan beri süregelen 15'inci turda Türkiye Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkanlığına seçildi.

· 7 Nisan - Ferit Melen Hükümeti istifa etti.

· 12 Nisan - Ticaret Bakanı ve Kontenjan Senatörü Naim Talu, yeni hükümeti kurmakla görevlendirildi.

· 6 Ekim - Ortadoğu'da 1973 Arap-İsrail Savaşı başladı. Türkiye, güney sınırında yapacağı büyük askeri manevrayı geçici bir süre için erteledi.

· 14 Ekim - 1973 Türkiye genel seçimleri: CHP: 185, AP: 149, DP: 45, MSP: 48, CGP: 13, MHP: 3, Bağımsız: 6, TBP: 1

· 29 Ekim - Boğaziçi Köprüsü, Cumhuriyetin ilanı'nın 50. yıldönümünde hizmete açıldı.

1974

· 10 Ocak - Yeni bir hükümet kurmakla görevlendirilen Başbakan Naim Talu başarı sağlayamadı.

· 26 Ocak - Bülent Ecevit başkanlığındaki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) - Milli Selamet Partisi (MSP) koalisyon hükümeti (37. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti) göreve başladı.

· 16 Nisan - Eski Demokrat Partililere siyasi haklarının geri verilmesi yolundaki teklif, Cumhuriyet Senatosu'nda ikinci kez görüşüldükten sonra kanunlaştı.

· 14 Mayıs - Genel af teklifi kanunlaştı.

· 1 Temmuz - Nihat Erim Hükümeti'nce yasaklanmış olan haşhaş ekimine denetimli olmak koşuluyla 7 ilde izin verildi.

· 20 Temmuz - 15 Temmuz'da Kıbrıs'ta Nikos Sampson'un devlet başkanı Makarios'u devirerek gerçekleştirdiği darbeden (15 Temmuz 1974 Darbesi) sonra, Kıbrıs devletinin üç garantöründen biri olan Türkiye, darbecilere karşı bir askeri harekat başlattı. (Kıbrıs Harekâtı)

· 14 Ağustos - Kıbrıs'taki Türk varlığını korumak için İkinci Barış Harekatı başlatıldı.

· 16 Ağustos - Kıbrıs Barış Harekatı'nın ikinci kısmı da bitti. Birleşmiş Milletler'in çağrısına uyularak ateşkes ilan edildi.

· 18 Eylül - Başbakan Bülent Ecevit koalisyon hükümetinde anlaşmazlık olduğu gerekçesiyle istifa etti.

· 26 Eylül - Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) müsteşarı Bahattin Özülker, bir denetleme için gittiği Samsun'daki otel odasında ölü olarak bulundu.

· 12 Kasım - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, arka arkaya görevlendirdiği Süleyman Demirel ve Bülent Ecevit'in başarısızlıkla sonuçlanan hükümet kurma girişimlerinden sonra bu görevi Kontenjan Senatörü Sadi Irmak'a verdi.

· 29 Kasım - Sadi Irmak Hükümeti, TBMM'de güvenoyu alamadı.

1975

· 8 Ocak - Türk Devleti'nin iç ve dış borçlarının 71 milyar TL'yi aştığı açıklandı.

· 30 Ocak - ABD, Türkiye'ye silah ambargosu uygulamaya başladı.

· 13 Şubat - Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu. Rauf Denktaş, Devlet Başkanı oldu.

· 15 Şubat - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği'nin Türkiye çapında düzenlediği faşizmi ve pahalılığı protesto mitinglerinde olaylar çıktı. Bir kişi öldü, 35 kişi yaralandı.

· 16 Şubat - Malatya'da olaylar çıktı, CHP il merkezi tahrip edildi, 29 kişi yaralandı, 22 kişi gözaltına alındı.

· 23 Şubat - Kendilerine 'komandolar' adını veren eylemciler Erzincan CHP il merkezine saldırdı, işyerleri tahrip edildi, 1 kişi öldü, 40 kişi yaralandı. Ülkü Ocaklı 10 kişi gözaltına alındı.

· 19 Mart - Bülent Ecevit yeni hükümeti kurma görevini kabul etmeyince, bu görev, AP Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verildi.

· 31 Mart - Süleyman Demirel, kurduğu Milliyetçi Cephe Hükümeti'ni açıkladı. Bu hükümette Başbakan yardımcıları olarak MSP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, MHP Genel Başkanı Alpaslan Türkeş ve CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu yer aldı.

· 12 Nisan - Milliyetçi Cephe Hükümeti, TBMM'de güvenoyu aldı.

· 3 Mayıs - Türkiye İşçi Partisi (TİP) yeniden kuruldu ve Genel Başkanlığına Behice Boran getirildi.

· 12 Mayıs - TRT Genel Müdürü İsmail Cem'in görevden alınmasına ilişkin kararname imzalandı.

· 16 Mayıs - İsmail Cem, TRT Genel Müdürlüğü'nden alınarak, yerine Prof. Nevzat Yalçıntaş atandı.

· 30 Mayıs - TİP eski genel başkanlarından Mehmet Ali Aybar, Sosyalist Parti'yi kurduklarını açıkladı.

· 12 Haziran - Kültür Sarayı'nı yakmak, Marmara ve Kastamonu gemilerinde yangın çıkarmak, Eminönü araba vapurunu batırmak iddiasıyla ve idam istemiyle yargılanan 22 kişi sıkıyönetimde aklandı.

· 16 Haziran - İzmir'de Türk-İş'e bağlı 60 bin işçinin katıldığı "Ekmeğe Saygı" direnişi olaysız geçti.

· 23 Haziran - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Gerede'de konuşma yaparken saldırıya uğradı, silahlar atıldı.

· 24 Temmuz - ABD, Türkiye'ye uyguladığı silah ambargosunu kaldırmayı reddetti.

· 25 Temmuz - Türk Hükümeti, ABD'ye, Türkiye'deki ortak savunma üslerinin anlaşmalarının geçersiz olduğunu, İncirlik Hava Üssü dışındakilere Türk bayrağı çekileceğini bildirdi.

· 26 Temmuz - Türk-Amerikan ilişkilerini görüşmek üzere NATO Konseyi acele toplantıya çağrılırken, Kıbrıs Türk Federe Devleti Savunma Bakanı Osman Örek de, Kıbrıs'taki Türk arazisi üzerindeki ABD üslerinin kapatılacağını açıkladı.

· 29 Temmuz - Genelkurmay Başkanlığı, ABD üslerinin devralındığını açıkladı.

· 30 Temmuz - Kıbrıs Türk Federe Devleti, adadaki üç ABD haberalma tesisini kapattğını açıkladı.

· 31 Temmuz - SSCB, Türkiye'ye askeri helikopter satmayı teklif etti.

· 31 Temmuz - Türkiye Başbakanı Süleyman Demirel, Helsinki'de Nihai Barış Antlaşması'nı imzaladı.

· 4 Eylül - Bir seçim kampanyası konuşması yapmaya giden CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit ve kafilesi, Elazığ'da "komando"ların saldırısına uğradı.

· 2 Ekim - ABD, Türkiye'ye uyguladığı silah ambargosunu kısmen kaldırma kararı aldı. Türkiye'ye parasını ödediği silahlar verilecek. Ancak bunlar Kıbrıs'ta kullanılmayacak ve afyon ekimi yasağı sürecek.

· 11 Ekim - Anayasa Mahkemesi, Devlet Güvenlik Mahkemesi Kuruluş Kanunu'nu Anayasa'ya aykırı bulup iptal etti. Güvenlik Mahkemeleri kalkacak.

· 12 Ekim - 27 ilde yapılan senato yenileme seçimleri ile 6 ilde yapılan milletvekili ara çeçimlerinde, sol partilerin oyları yüzde 37'den 44'e çıkarken, sağ partilerin yüzde 63'ten 55'e düştü.

· 22 Ekim - Türkiye'nin Viyana Büyükelçisi Daniş Tunalıgil, elçiliği basan üç Ermeni tarafından odasında tabancayla vurularak öldürüldü.

· 24 Ekim - Türkiye'nin Paris Büyükelçisi İsmail Erez otomobille elçiliğe dönerken, makineli tüfekle tarandı. Erez ve şöförü Talip Yener, yaşamını yitirdi.

· 28 Ekim - Türk Lirası devalüe edildi, bir ABD Doları 15 TL oldu.

· 20 Kasım - Türkiye Emekçi Partisi Başkanı Mihri Belli, Devlet Güvenlik Mahkemesi'nce tutuklandı.

· 23 Kasım - Milliyetçi Cephe işbaşına geldiğinden beri ülkede 21 gencin öldürüldüğü açıklandı.

· 24 Kasım - TRT Genel Müdürü Nevzat Yalçıntaş, görevinden istifa edip, üniversiteye döndü.

· 6 Aralık - İstanbul Barosu avukatları, hükümeti, terör olaylarına karşı uyarmak için duruşmalara girmediler.

PSI204

Turkish Political History II

Assignments

Kronoloji